Psy ras polskich zyskują popularność w ojczyźnie i za jej granicami. Biorą udział w pokazach historycznych, w Sarmackim Biegu Świętego Huberta i pozostałych licznych Hubertusach. Wykorzystywane w poszukiwaniach osób zaginionych, przy wykrywaniu narkotyków i ładunków wybuchowych.
O TYPACH PSÓW HODOWANYCH NA ZIEMIACH POLSKICH
- Owczarki i psy pasterskie -> 1) strzegły stad, 2) krzątały się w obejściu, 3) wytrwale zaganiały owce, kozy i bydło.
- Szpice i owczarki pomorskie -> wg ks. Krzysztofa Kluka (1779 r.) ‘omal nie zgadywały myśli pasterza’.
- Psy myśliwskie -> pomagały w wielkich łowach swoim możnym panom.
- Tropowce -> 1) podejmowały ślad, 2) dochodziły zwierza.
- Pijawki -> 1) osaczały i 2) przytrzymywały zwierza.
- Norowce -> wypychały zwierza z podziemnych kryjówek.
- Charty -> 1) ‘w pojedynkę’ polowały na zające i lisy, 2) w smyczy zdarzało się, że i wilka.
- Ogary i gończe -> głosiły zwierza w puszczy.
- Wyżły -> 1) wystawiały zwierza, 2) aportowały ptactwo na lądzie i z wody.
- Brytany i kundysy -> 1) stróżowały, 2) pełniły rolę wartowników, 3) nierzadko osaczały zwierza podczas łowów.
- Psy ozdobne -> 1) umilały życiem damom, 2) pozowały do portretów rodzinnych.
- Nie wszystkie typy psów z naszym ziem przekształciły się w rasy uznawane na świecie.
- Wiele z nich nie dotrwało w ogóle do czasów współczesnych -> 1) różne rodzaje szpiców pasterskich, 2) owczarki nizinne w różnych odmianach (dzisiaj funkcjonuje tylko wielkość średnia), 3) owczarek pomorski, 4) wiejskie kundysy (psy eklektyczne - od stróża po łowcę), 5) silne psy brytany (z ang.; ‘pijawki’ w języku ojczystym), 6) pośród gończych - śledniki i tropowce.
- Z kolei pewna część rodzimych psów wtopiła się w inne rasy utrwalone albo w krajach sąsiedzkich, albo w tych całkiem dalekich.
