Konieczne jest stwierdzenie, czy nietrzymanie moczu ma neurologiczny charakter. Stąd tak ważne jest badanie neurologiczne zwierzęcia. Często dla rozpoznania lub potwierdzenia przyczyn zaburzenia wskazane jest badanie radiologiczne i specjalna diagnostyka obejmująca np. badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, mielografię, TK i badanie rezonansem magnetycznym.
NEUROGENNE NIETRZYMANIE MOCZU
Porażenie mięśnia wypieracza moczu - zwiększone lub prawidłowe napięcie mięśnia zwieracza cewki moczowej:- Najczęstsza nieprawidłowość rozpoznana jako neurogenne nietrzymanie moczu.
- Pęcherz moczowy wypełniony moczem -> trudny do ręcznego opróżnienia.
- Przyczyny -> 1) obustronne uszkodzenie nerwów miednicznych (rzadko), 2) przepełnienie pęcherza moczowego spowodowane niedrożnością cewki moczowej, 3) zmiany w rdzeniu kręgowym położone doczaszkowo od L₄ (najczęściej; zaburzenia GNR).
- Uszkodzenie GNR prowadzi do nasilenia -> 1) odruchów, 2) niedowładu, 3) zaburzeń czucia głębokiego o różnym natężeniu w kończynach (a) piersiowych i/lub (b) miednicznych.
- Uszkodzenie GNR -> częściej zatrzymanie moczu niż nietrzymanie moczu.
- W niektórych przypadkach -> 1) nietrzymanie moczu z przepełnienia (wyciekanie moczu z bardzo przepełnionego pęcherza moczowego) i 2) nagłe wydalenie moczu na skutek odruchowego opróżniania pęcherza moczowego.
- Leczenie -> ukierunkowane na pierwotną przyczynę + cewnikowanie lub ręczne opróżnianie pęcherza moczowego + zapobieganie powstawaniu odparzeń.
Porażenie mięśnia wypieracza moczu - porażenie mięśnia zwieracza cewki moczowej:
- Może występować razem.
- Przyczyny -> 1) uszkodzenia rdzenia kręgowego w odcinku krzyżowym (S₁-S₃), 2) uszkodzenia korzeni nerwów krzyżowych, 3) obustronne zaburzenia czynności nerwu (a) miednicznego i (b) sromowego.
- Objawy -> 1) uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego, 2) porażenie ogona, 3) utrata czucia w okolicy kroczowej, 4) nietrzymanie kału, 5) utrata napięcia mięśnia zwieracza odbytu, 6) zaburzenia czynnościowe różnego stopnia mięśni zginaczy w kończynach miednicznych (niedowład i osłabienie odruchów rdzeniowych w tych kończynach).
- Pęcherz moczowy z reguły -> 1) atoniczny, 2) wypełniony moczem, 3) łatwy do opróżnienia.
Nadreaktywność mięśnia wypieracza moczu:
- Psy, szczególnie suki w średnim wieku -> 1) idiopatyczna niestabilność, 2) nadreaktywność wypieracza moczu.
- Zaburzenie -> nagła potrzeba oddania moczu, po której pojawiają się niekontrolowane skurcze pęcherza moczowego.
- Objawy -> 1) nocne moczenie, 2) częstomocz, 3) nagła potrzeba oddania moczu, 4) nietrzymanie moczu.
- Rożnicowanie -> idiopatycznej niestabilności mięśnia wypieracza moczu z nietrzymaniem moczu z nagłej potrzeby, spowodowanym zapaleniem.
- Wyniki badania neurologicznego -> zazwyczaj prawidłowe.
- Do rozpoznania idiopatycznej niestabilności mięśnia wypieracza moczu konieczne jest -> 1) badanie moczu, 2) posiew moczu, 3) badanie ultrasonograficzne układu moczowego.
- Ostateczne rozpoznanie -> cystometrografia.
- Leczenie -> najczęściej podawanie leków antycholinergicznych.
Dyssynergia mięśnia wypieracza moczu i cewki moczowej:
- Dyssynergia wypieraczowo-cewkowa -> oddawanie moczu + nagłe przerwanie mikcji + dalsze oddawanie moczu małymi porcjami.
- Przyczyny -> 1) zmiany w rdzeniu kręgowym, 2) zmiany w zwojach układu autonomicznego.
- Zaburzenie podczas oddawania moczu -> utrata koordynacji pomiędzy -> 1) skurczem mięśnia wypieracza moczu i 2) zwiotczeniem mięśnia zwieracza cewki moczowej.
- Zawsze wyklucza się -> 1) zwężenie cewki moczowej lub 2) niedrożność cewki moczowej.