CHARAKTERYSTYCZNE CECHY CZĘSTYCH CHORÓB PRZEBIEGAJĄCYCH Z BIEGUNKĄ
OSTRA BIEGUNKA Z JELITA CIENKIEGO
zmiana diety lub nietolerancja laktozy:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> nieliczne objawy wieloukładowe, często wzdęcie,
- badanie morfologiczne krwi -> prawidłowe,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe,
- specyficzne badania -> próbne wprowadzenie diety hipoalergicznej;
pasożyty wewnętrzne:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> smoliste stolce, krew w kale, utrata masy ciała, sucha okrywa włosowa, ‘niezdrowy’ wygląd,
- badanie morfologiczne krwi -> możliwa niedokrwistość regeneratywna (tęgoryjce, kokcydia), eozynofilia,
- badania biochemiczne surowicy -> można stwierdzać ↓ białek osocza,
- specyficzne badania -> flotacja lub sedymentacja kału x3, bezpośredni rozmaz kału zawieszonego w soli fizjologicznej,
spożycia śmieci (Salmonella):
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> wymioty ± ー , brak łaknienia, ospałość postępująca do objawów wstrząsu, gorączka przechodząca w obniżoną temperaturę ciała, odwodnienie, wymioty, smoliste stolce, krew w kale, bolesność jamy brzusznej,
- badanie morfologiczne krwi -> prawidłowe, ↑ Ht (hematokryt) i białka osocza, leukopenia z nieprawidłowym przesunięciem obrazu w lewo, toksyczne neutrofile, małopłytkowość,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe, ↓ albumin ±, ↑ globulin, ↑ ALP ±, ↓ glukoza ±,
- specyficzne badania -> brak, posiew krwi i kału na obecność Salmonella;
Escherichia coli, Clostridium:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, gorączka, odwodnienie, wymioty, bolesność jamy brzusznej,
- badanie morfologiczne krwi -> leukocytoza neutrofilowa z przesunięciem obrazu w lewo, ↑ Ht (hematokryt) i białka osocza,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe, ↓ albumin ±, ↑ globulin, ↑ ALP ±, ↓ glukoza ±,
- specyficzne badania -> badanie cytologiczne kału;
Campylobacter:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, gorączka, odwodnienie, wymioty, bolesność jamy brzusznej, krew i śluz w kale,
- badanie morfologiczne krwi -> leukocytoza neutrofilowa z przesunięciem obrazu w lewo, ↑ Ht (hematokryt) i białka osocza,
- badania biochemiczne surowicy -> ↑ albumin i globulin,
- specyficzne badania -> posiew kału na obecność Campylobacter, badanie cytologiczne kału;
parwowiroza psów:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, wymioty, odwodnienie, bolesność jamy brzusznej,
- badanie morfologiczne krwi -> leukopenia (neutropenia z przesunięciem obrazu w lewo),
- badania biochemiczne surowicy -> zmienne stężenie elektrolitów,
- specyficzne badania -> badanie serologiczne, badanie ELISA kału;
panleukopenia kotów:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, wymioty, odwodnienie bolesność jamy brzusznej,
- badanie morfologiczne krwi -> leukopenia (neutropenia),
- badania biochemiczne surowicy -> zmienne stężenie elektrolitów,
- specyficzne badania -> brak;
niedoczynność kory nadnerczy:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, zapaść, odwodnienie, wielomocz/wzmożone pragnienie, wymioty, smoliste stolce, krew w kale,
- badanie morfologiczne krwi -> brak leukogramu stresowego, łagodna niedokrwistość,
- badania biochemiczne surowicy -> ↓ Na, ↑ K, azotemia, hiperkalcemia,
- specyficzne badania -> test stymulacji ACTH;
wgłobienie jelita lub ciało obce:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, wymioty, odwodnienie, bolesność jamy brzusznej,
- badanie morfologiczne krwi -> leukocytoza (leukogram stresowy),
- badania biochemiczne surowicy -> zmienne,
- specyficzne badania -> badanie radiologiczne jamy brzusznej, badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, badanie kontrastowe (baryt), laparotomia zwiadowcza;
toksyny (np. arsen, tal):
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> brak łaknienia, ospałość, wymioty, odwodnienie, bolesność jamy brzusznej, inne - zależnie od toksyny,
- badanie morfologiczne krwi -> leukocytoza (leukogram stresowy),
- badania biochemiczne surowicy -> ↑ albumin i globulin, ↑ BUN (azot mocznika we krwi), kreatyniny, ↓ TCO₂ (całkowite stężenie CO₂),
- specyficzne badania -> analiza toksykologiczna wymiocin, kału i moczu;
krwotoczne zapalenie żołądka i jelit:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> smoliste stolce, brak łaknienia, ospałość postępująca do objawów wstrząsu,
- badanie morfologiczne krwi -> znaczne ↑ Ht (hematokryt) (60-80%), leukocytoza (leukogram stresowy),
- badania biochemiczne surowicy -> ↑ BUN (azot mocznika we krwi), kreatyniny, ↓ TCO₂ (całkowite stężenie CO₂),
- specyficzne badania -> brak.
PRZEWLEKŁA BIEGUNKA Z JELITA CIENKIEGO
limfocytarno-plazmocytarne zapalenie jelit:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> utrata masy ciała, zmienny apetyt,
- badanie morfologiczne krwi -> łagodna niedokrwistość nieregeneratywna, ↓ białka osocza,
- badania biochemiczne surowicy -> ↓ albumin i globulin, ↓ Ca²⁺,
- specyficzne badania -> TLI, stężenie kwasu foliowego i kobalaminy w surowicy, biopsja jelita cienkiego;
limfangiektazja:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> utrata masa ciała, zmienny apetyt,
- badanie morfologiczne krwi -> łagodna niedokrwistość nieregeneratywna, ↓ białka osocza, ↓ limfocyty,
- badania biochemiczne surowicy -> ↓ albumin i globulin, ↓ Ca²⁺,
- specyficzne badania -> biopsja jelita cienkiego;
nowotwór jelita cienkiego (np. chłoniakomięsak):
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> zaawansowana utrata masy ciała, zmienny apetyt, sporadyczne wymioty,
- badanie morfologiczne krwi -> łagodna niedokrwistość nieregeneratywna, ↓ białka osocza,
- badania biochemiczne surowicy -> ↓ albumin i globulin, Ca²⁺ zmienne,
- specyficzne badania -> badanie radiologiczne/ultrasonograficzne jamy brzusznej, biopsja jelita cienkiego;
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> nieznaczna utrata masy ciała, sporadyczne wymioty, smoliste stolce, krew w kale,
- badanie morfologiczne krwi -> eozynofilia,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe,
- specyficzne badania -> ujemny wynik badania parazytologicznego kału, biopsja jelita cienkiego - naciek eozynofili, szybka reakcja na glikokortykosteroidy;
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> jasno zabarwiony kał o konsystencji ‘krowich placków’, nieznaczna utrata masy ciała, ‘niezdrowy’ wygląd,
- badanie morfologiczne krwi -> prawidłowe,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe,
- specyficzne badania -> bezpośredni rozmaz świeżego kału na obecność ruchliwych trofozoitów, badanie ELISA kału na obecność Giardia, sedymentacja kału x3 na obecność cyst, aspiracja treści dwunastnicy, próba terapeutyczna z metronidazolem przez 5 dni;
zapalenie jelit wywołane przez Histoplasma:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> zaawansowana utrata masy ciała, zmienny apetyt, gorączka,
- badanie morfologiczne krwi -> leukocytoza neutrofilowa, eozynofilia ±, bazofilia ±, ↓ białka osocza, mikroorganizmy Histoplasma widoczne w zeskrobinie prostnicy,
- badania biochemiczne surowicy -> ↓ albumin, zmienne stężenie globulin,
- specyficzne badania -> miano antygenów Histoplasma w moczu, biopsja jelita cienkiego i krezkowych węzłów chłonnych;
zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki:
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> zaawansowana utrata masy ciała, niepohamowany apetyt, ‘niezdrowy’ wygląd, obfite, jasne, luźne stolce,
- badanie morfologiczne krwi -> łagodna niedokrwistość nieregeneratywna,
- badania biochemiczne surowicy -> prawidłowe,
- specyficzne badania -> badanie kału x3, zmniejszony wynik testu TLI, próba leczenia enzymami trzustkowymi podawanymi doustnie;
jatrogenne (nadużywanie antybiotyków i leków hamujących motorykę jelit):
- objawy kliniczne (poza biegunką) -> nieznaczna utrata masy ciała, zmienny apetyt,
- badanie morfologiczne krwi -> prawidłowe,
- specyficzne badania -> zaprzestanie podawania wszystkich leków i wprowadzenie lekkostrawnej diety na 1 dzień.
