Samo połykanie możliwe jest dzięki licznym mięśniom, unerwionym przez nerwy czaszkowe.
DEFINICJE
- Dysfagia -> bolesne przełykanie, trudności w przełykaniu; wynika z zaburzeń w całym procesie połykania.
- Proces przełykania -> 1) począwszy od jamy ustnej przez gardło, 2) przedni zwieracz przełyku i przełyk do 3) dolnego zwieracza przełyku.
- Zaburzenie oznacza -> 1) ślinotok, 2) wypadanie pokarmu z jamy ustnej, 3) krztuszenie, 4) wielokrotne próby przełknięcia tego samego kęsa pokarmu.
- Chore zwierzę zmienia sposób jedzenia -> przechyla lub unosi głowę.
- Zaburzenie połykania upośledza również pobieranie wody.
- Ślina lub pokarm zalegające w świetle gardła -> pojawia się kaszel.
- Pokarm przedostający się do dróg oddechowych -> pojawia się kaszel.
- Dysfagia w odcinku przełykowym -> ulewanie niestrawionego pokarmu.
- Dysfagia dot. tylnego zwieracza przełyku -> ulewanie niestrawionego pokarmu.
FIZJOLOGIA POŁYKANIA
- Za połykanie odpowiadają mięśnie unerwione przez nerwy czaszkowe -> 1) V (trójdzielny - mięśnie żwaczowe), 2) VII (twarzowy - mięśnie okolicy twarzowej), 3) IX (językowo-gardłowy - mięśnie gardła), 4) X (błędny - mięśnie gardła i przełyku), 5) XII (podjęzykowy - ruchy języka).
- Prawidłowy proces połykania -> 1) faza ustna, 2) faza ustno-gardłowa, 3) faza zwieracza przedniego przełyku.
- Faza ustna -> 1) pobranie pokarmu/płynu z wykorzystaniem 2) języka, zębów, warg.
- Faza gardłowa -> 1) przy podstawie języka formuje się kęs pokarmowy, 2) skurcze mięśni gardła (przebiegające od strony donosowej do strony doogonowej) przemieszczają kęs od podstawy języka do przedniego zwieracza przełyku.
- Faza zwieracza przedniego przełyku -> 1) rozkurcz mięśnia zwieracza przedniego przełyku, 2) przesunięcie kęsa pokarmowego do przedniego odcinka przełyku, 3) skurcz mięśnia zwieracza przedniego przełyku, 4) rozkurcz mięśni gardła.
- Faza przełykowa -> kęs pokarmowy trafia do przełyku.
- W efekcie pierwotnych i wtórnych ruchów perystaltycznych przełyku pokarm przemieszcza się do żołądka.
- Faza zwieracza tylnego przełyku (ostatni etap) -> 1) rozkurcz mięśnia zwieracza tylnego przełyku, 2) przemieszczanie kęsa pokarmowego do światła żołądka.