Przeważnie, podstawowym parametrem, który wpływa na pH płynu mózgowo-rdzeniowego jest stężenie dwutlenku węgla.
PATOFIZJOLOGIA
- Częstotliwość i głębokość oddechów regulowane są -> 1) ośrodkowo przez ośrodki oddychania znajdujące się w pniu mózgu, 2) obwodowo przez chemoreceptory w kłębkach szyjnych i kłębku aorty.
- Chemoreceptory ośrodkowe rejestrują pH płynu mózgowo-rdzeniowego.
- Chemoreceptory obwodowe głównie rejestrują pH krwi tętniczej i zawartość dwutlenku węgla w krwi tętniczej (są zdecydowanie mniej wrażliwe na stężenie tlenu).
- Temperatura wewnętrzna ciała to również istotny element kontrolujący oddychanie.
- Parowanie ciepła w procesie oddychania -> główny mechanizm termoregulacyjny u zwierząt towarzyszących.
- Informacje o temperaturze ciała przesyłane są przez receptory w ośrodku termoregulacji w pniu mózgu do rdzeniowych ośrodków oddechowych, które regulują pracę mięśni oddechowych (przepona, mięśnie międzyżebrowe).
- Duszność może wynikać -> 1) z niedotlenienia, 2) z uszkodzenia rdzeniowych ośrodków oddechowych, 3) z zaburzeń czynności nerwów ruchowych, które kontrolują mięśnie oddechowe, 4) z osłabienia mięśni oddechowych.
- Przyspieszenie oddychania może wynikać -> 1) ze stresu/pobudzenia emocjonalnego, 2) z hipertermii, 3) z bólu, 4) z nadczynności tarczycy, 5) z guza chromochłonnego, 6) z uruchomienia mechanizmów kompensacyjnych przy kwasicy metabolicznej (usuwanie dwutlenku węgla z krwi).
- Duszność -> 1) górnych dróg oddechowych, 2) dolnych dróg oddechowych, 3) restrykcyjna, 4) spowodowana innymi zaburzeniami.
- Sinica -> wskazuje na niedotlenienie.
- Nie zawsze przy sinicy obserwuje się zasinienie błon śluzowych -> 1) przy zaawansowanej niedokrwistości znacznie zmniejsza się stężenie hemoglobiny we krwi (znaczne niedotlenienie), 2) przy nadkrwistości stężenie hemoglobiny jest zwiększone (błony śluzowe mogą być ciemnoczerwowe lub sine).
- Methemglobina -> hemoglobina, w której jony żelazawe (Fe2+) utlenione zostały do jonów żelazowych (Fe3+).
- Methemglobina nie ma zdolności przenoszenia tlenu.
- Objawy methemoglobinemii wynikają -> 1) z niedotlenienia komórek, 2) ze wstrząsu (duszność, tachykardia).
- Przy methemoglobinemii - poza sinicą - częstymi objawami są -> 1) czekoladowobrązowe błony śluzowe, 2) pobierana krew do badań o czekoladowobrązowym zabarwieniu.