Na świecie występuje pięć rodzin węży jadowitych. Trzy z nich występują na terenie USA.
Mechanizm działania
ZDRADNICOWATE (węże koralowe):
- jad nie powoduje lub powoduje mały obrzęk tkanek;
ŻMIJOWATE (grzechotnik, mokasyn miedziogłowiec, kalifornijski wąż górski):
- jad unieruchamia,
- zabija ofiarę,
- pozwala strawić ofiarę.
Źródła (węże jadowite)
- WĘŻOWATE, Dispholidus typus - środkowa i południowa Afryka,
- ŻMIJOWATE, w tym: Crotalus (grzechotnik), Agkistrodon (mokasyn miedziogłowiec, kalifornijski wąż górski, żmija malajska, mamushi), Bothrops (fer-de-lance, żararaka rogata, żółta broda), Lachesis (groźnica niema), Trimeresurus (habu) - na całym świecie,
- ZDRADNICOWATE, w tym: Micrurus (koralówka pospolita), Bungarus, Dendroaspis (mamba), Ophiophagus (kobra królewska), Naja (kobry),
- WĘŻE MORSKIE, w tym: Astroria, Enhydrina, Hydrophis, Laticauda, Pelamis - Ocean Spokojny i Ocean Indyjski,
- ŻMIJE, w tym: Vipera (żmija łańcuszkowa, europejska żmija zygzakowata, żmija nosoroga), Bitis (żmija sykliwa, żmija południowo-zachodnioafrykańska) - Europa, Azja, południowo-wschodnia Azja, Indie i Afryka.
Dawki toksyczne jadu zależne od gatunku węża i ilości wstrzykniętej podczas pokąsania.
Wywiad
- kontakt zwierzęcia z wężem,
- informacje nt. gdzie/kiedy/w jakich okolicznościach zwierzę zostało pokąsane,
- ustalenie czasu i kolejności objawów,
- informacje nt. leków podawanych zwierzęciu, uczuleniach,
- informacje dot. opisu pierwszej pomocy i osoby udzielającej pomocy.
Objawy kliniczne
ZDRADNICOWATE
- miejsca ukąszenia mogą nie być widoczne,
- ślinotok, wymioty, osłabienie,
- dominują objawy neurologiczne,
- można stwierdzić hemolizę, hemoglobinurię, niedokrwistość, hipotermię, zaburzenia połykania, duszność, zachłystowe zapalenie płuc, śmierć na skutek niewydolności oddechowej,
- objawy działania toksyn pojawiają w ciągu 7 godz. po pokąsaniu - mogą wystąpić z opóźnieniem, aż do 48 godz.;
ŻMIJOWATE
- największy problem - uszkodzenie tkanek, obrzęk związany z wysiękiem osocza, krwotok (uszkodzenia drobnych naczyń), wstrząs hipowolemiczny, blokada nerwowo-mięśniowa,
- mogą wystąpić nadmierne krwawienia, rumień, wybroczyny, siniaki, bardzo boleśnie opuchnięte miejsca, objawy neurologiczne, kardiologiczne,
- opóźnione objawy - martwica mięśni, oddzielanie się martwych tkanek,
- objawy kliniczne ukąszenia mogą pojawić się w ciągu 30-60 min - mogą mieć opóźniony początek o 24-72 godz. po ukąszeniu,
- pokąsanie minimalną ilością jadu lub bez jadu (suche ukąszenie) - kilka miejscowych zmian lub ich brak, brak objawów ogólnoustrojowych, prawidłowe wyniki badań laboratoryjnych.
Ważne! Pokąsanie przez grzechotnika mojave mimo braku odczuwanego bólu i nieznacznego opuchnięcia tkanek - jest zagrażające życiu.
Badania laboratoryjne
- badanie morfologiczne krwi + liczba płytek krwi,
- ocena wymazu krwi (obecność echinocytów),
- profil krzepnięcia,
- badanie ogólne moczu,
- ocena profilu biochemicznego osocza (szczególnie poziom mocznika, kreatyniny, poziom elektrolitów w surowicy),
- gazometria krwi.
Wykluczenie innych chorób o podobnych objawach (rozpoznanie różnicowe):
- odróżnienie ukąszenia węży jadowitych od niejadowitych,
- pogryzienia przez inne zwierzęta,
- porażenie kleszczowe,
- uszkodzenia spowodowane roślinami kolczastymi,
- zatrucie jadem kiełbasianym,
- ostre zapalenie wielonerwowe,
- rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe na skutek innych przyczyn,
- zaburzenia krzepnięcia.
Rokowanie jest zależne od:
- gatunku węża,
- ilości wstrzykniętego jadu,
- umiejscowienia rany kąsanej.
Leczenie zależne od oceny sytuacji.
Pamiętaj!
Lekarz weterynarii ma obowiązek poinformować Cię o rokowaniach i kosztach leczenia.
Twój obowiązek - świadomie pytać, prosić o wytłumaczenie wszystkiego, co jest niejasne, niezrozumiałe.
Kontakt lekarz - właściciel to pomoc dla zwierzęcia.
