Etiologia:
- kamienie magnezowo-amonowo-fosforanowe - skutek zakażenia bakteryjnego dróg moczowych,
- kamienie moczanowe - predysponowane zwierzęta z anomaliami naczyń wrotnych,
- kamienie fosforanowo-wapniowe - możliwość tworzenia przy nadczynności przytarczyc,
- kamienie krzemianowe - u zwierząt karmionych dietą z dużą zawartością glutenu zbożowego lub łusek sojowych,
- kamienie wapniowo-fosforanowe - u zwierząt karmionych dietą z dużą zawartością wapnia i fosforu,
- kamienie szczawianu wapnia, kamienie struwitowe, kamienie krzemowe - idiopatyczne.
Ważne! Dalmatyńczyki - z uwagi na zaburzenia metaboliczne - są rasą predysponowaną do tworzenia się kamieni moczowych.
Wywiad
kamica nerkowa lub kamica moczowa:- krwiomocz,
- dyskomfort w okolicy brzucha lub podbiodrowej,
- depresja,
- wymioty,
- jadłowstręt,
- nieprawidłowe oddawanie moczu, bolesne oddawanie moczu,
- częstomocz, mętny mocz,
Ważne! Kamienie moczowe najczęściej lokalizują się w pęcherzu moczowym lub cewce moczowej - w miedniczce nerkowej mniej niż 10%.
Badanie przedmiotowe
- ocena świadomości,
- ocena stanu nawodnienia,
- ocena stanu układu krążenia,
- osłuchanie serca (pod kątem wystąpienia zaburzeń rytmu serca),
- tętno na tętnicy udowej (pod kątem siły i rodzaju),
- omacanie brzucha (rozdęcie pęcherza moczowego - chyba, że został przerwany; zgrubienie ściany pęcherza moczowego, kamienie pęcherza moczowego),
- omacanie nerek (ocena rozmiaru, kształtu, obserwacja reakcji bólowych),
- badanie rektalne, omacanie części pozamiednicznej cewki moczowej u samców.
Ważne! Przy zakładaniu cewnika moczowego można spotkać się z niedrożnością - odczucie jak po przesuwaniu po piasku lub żwirku.
Charakterystyka kamieni moczowych:
STRUWITOWE (fosforany magnezowo-amonowe):
- zwiększone ryzyko u ras - sznaucer miniaturowy, pudel miniaturowy, bichon frise, cocker spaniel,
- 80-97% kamieni u suk to struwity,
- widoczne w badaniu radiologicznym,
- mocz - zazwyczaj zasadowy,
- duże ryzyko równoczesnego zakażenia układu moczowego (szczególnie bakteriami Staphylococcus i Proteus spp.);
SZCZAWIANOWO-WAPNIOWE:
- zwiększone ryzyko u ras - sznaucer miniaturowy, pudel miniaturowy, bichon frise, yorkshire terrier, Lhasa Apso, shih-tzu,
- zwiększone ryzyko u samców,
- widoczne w badaniu radiologicznym,
- mocz - zazwyczaj kwaśny lub obojętny,
- hiperkalcemia może stanowić czynnik przyczyniający;
CYSTYNOWE:
- zwiększone ryzyko u ras - chihuahua, jamnik, yorkshire terrier, buldog angielski, basset hound, mastiff, rottweiler,
- zwiększone ryzyko u samców,
- widoczność w badaniu radiologicznym - różna,
- mocz - zazwyczaj kwaśny;
AMONOWO-MOCZANOWE:
- zwiększone ryzyko u ras - buldog angielski, dalmatyńczyk,
- zwiększone ryzyko u samców,
- widoczność w badaniu radiologicznym - nie odróżniają się od otaczających tkanek,
- mocz - zazwyczaj kwaśny lub obojętny,
- grupa podwyższonego ryzyka - przy poważnych chorobach jak np. zespolenie wrotno-oboczne;
KRZEMIANOWE:
- zwiększone ryzyko u ras - labrador retriever, golden retriever, owczarek niemiecki,
- zwiększone ryzyko u samców,
- widoczność w badaniu radiologicznym - różna,
- mocz - zazwyczaj kwaśny lub obojętny,
- dieta bogata w gluten nasion lub łupiny sojowe może stanowić czynnik przyczyniający.
Badania laboratoryjne
- badanie ogólne moczu,
- pomiar pH moczu,
- badanie mikroskopowe osadu moczu,
- próbka moczu do hodowli bakteryjnej,
- badanie morfologiczne krwi (pod kątem odwodnienia i zakażenia),
- badanie biochemiczne surowicy (pod kątem mocznicy nerkowej, zanerkowej, hiperkaliemii i innych zaburzeń),
- ocena równowagi kwasowej - najczęstsze zaburzenie to kwasica metaboliczna.
Pomocne może okazać się:
- badanie elektrokardiograficzne (EKG),
- badanie radiologiczne (RTG) brzucha,
- badanie ultrasonograficzne (USG) brzucha.
Wykluczenie innych chorób o podobnych objawach (rozpoznanie różnicowe):
- kamica nerkowa - rak komórek nerkowych, rak komórek nabłonka przejściowego, nefroblastoma zarodkowa, przerzut nowotworu do nerki (hemangiosarkoma, czerwoniak, mastocytoma, rak), odmienniczkowe zapalenie nerek;
- kamica moczowodowa - zwężenie moczowodu, zakrzep krwi w moczowodzie, mięśniakomięsak moczowodu, nowotwór mięśnia opróżniacza pęcherza, ucisk nowotworu z jamy brzusznej;
- kamica pęcherza moczowego - zapalenie pęcherza moczowego, nowotwór pęcherza moczowego (w tym nowotwór komórek nabłonka przejściowego, rabdomiosarkoma, włókniakomięsak, gruczolakorak, naczyniak mięsakowy),
- kamica cewki moczowej - zakrzep krwi, wałeczki, ciało obce w cewce moczowej, zapalenie cewki moczowej, złamana kość prącia.
Rokowanie zależne od stopnia i czasu trwania niedrożności oraz od stopnia nasilenia istniejącej równocześnie choroby nerek.
Częste nawroty.
Ważne! Stała przetoka cewki moczowej może okazać się pomocna w zmniejszeniu ryzyka zagrażającej życiu niedrożności ceki moczowej.
Leczenie zależne od oceny sytuacji.
Ważne! Konieczne stosowanie diety leczniczej.
Pamiętaj!
Lekarz weterynarii ma obowiązek poinformować Cię o rokowaniach i kosztach leczenia.
Twój obowiązek - świadomie pytać, prosić o wytłumaczenie wszystkiego, co jest niejasne, niezrozumiałe.
Kontakt lekarz - właściciel to pomoc dla zwierzęcia.