Majowe pola, łąki i torfowiska

Wszystkiego jest więcej, w intensywnych kolorach, w powietrzu, w owocach i kwiatach, w zapachach i dźwiękach, i w spojrzeniu.

POLE

• Zielono już na nim całkowicie - wzeszły już wszystkie jare zboża, wysoko wyrosły ozime.
• Kłosi się żyto, pod koniec maja rozpocznie pszenica.
• Wysiewa się czasem ostatnie jare rośliny - konopie, len, tatarkę, proso, fasolę, buraki, rzepak jary i spóźnioną kukurydzę.
• W zbożach zakwita coraz więcej chwastów i wczesnowiosennych drobnych roślinek, jak bratków polnych, przetaczników polnych, powojów polnych i maków piaskowych.
• Po przydrożach i miedzach rzucają się w oczy miodem pachnące koszyczki mniszka lekarskiego, czyli dmuchawca.
• W rowach z kolei żółte jaskry i błękitne gwiazdki przetacznika ożankowego, tzw. żabie oczka.
• Owadów jest już całe mnóstwo ze szkodliwymi chrząszczami, motylami, błonkówkami, muchówkami i mszycami na czele.
• Liczne są już zdecydowanie i te pożyteczne.
• W powietrzu coraz więcej biedronek, na ziemi o zmierzchu - chrząszczy z rodziny biegaczowatych.
• Wieczorami na polnych miedzach spotkać można polujące na owady ropuchy.
• Od świtu do zmierzchu słychać śpiewy skowronków.
• Z lasów licznie przylatuje ptactwo.
• Imponuje liczba polnych gryzoni ku uciesze sów, które nocami po prostu ucztują.
• W zbożach zakwita pospolity bławatek o niebieskiej koronie i niebiesko fioletowym środku.
• W oziminach kwitną pospolicie małe maki piaskowe - znacznie mniej jaskrawe od maków polnych, których przybywa na glebach żyźniejszych.
• W zbożach kwitnie leczniczy rumianek pospolity, jasnożółty jaskier polny, czy ceglastoczerwony miłek letni.
• Wyka siewna obficie panoszy się zarówno w jarych, jak i ozimych zbożach.
• Pod koniec maja zakwitną duże i lejkowate kwiaty powoju, pięknie pachnące migdałami, do samej jesieni cynobrowoczerwone kwiatki kurzyśladu, a we wszystkich zasiewach drobne, niebieskie niezapominajki polne.
• Masowo od maja do przymrozków jesiennych kwitnie i owocuje ognicha o żółtych kwiatkach, tj. gorczyca polna - pospolity chwast we wszelkich jarych zbożach, na śmietniskach i przydrożach.
• Na biało z fioletowymi nerwami kwitnie rzodkiew świrzepa, dymnica pospolita, kłujący i owłosiony krzywoszyj polny na glebach bogatych w wapno, i zachwaszczające rośliny motylkowe - kwitnąca do września babka lancetowata.
• Od maja kwitnie chrzan, szybko dziczejący w ogrodach, na przychaciach, miedzach i przydrożach.
• Na źdźbłach i liściach wszelkich zbóż, i traw pastewnych dojrzymy wgłębienia wypełnione zarodnikami letniego grzyba - rdzy źdźbłowej, pozostawiającego na nich żółtobrązowe podłużne plamki.
• Na polnych dróżkach w mnogiej ilości obserwujemy biegacza wręgatego - chrząszcza pospolitego w całym kraju.
• W pąkach kwiatowych lucerny odnajdziemy larwy muchówki - paciornicy lucernianki, w owsie i życie - ploniarki zbożówki.
• W końcu miesiąca o zmierzchu odbędą się loty sówki pszenicznej - motyla, którego larwy uszkadzają ziarno oraz zawisaka powojowca - żerującego do jesieni na migdałowych powojach.
• Dorosłe postacie stonki ziemniaczanej obudziły się z początkiem maja i opanowały licznie ziemniaczane plantacje.
• Na burakach zjawił się już pluskwiak - płaszczyniec burakowy, a pod koniec maja zaatukuje mszyca burakowa.
• Kiedy tworzą się kwiatostany ozimego rzepaku i roślin pokrewnych - wkracza granatowo czarny i mały chrząszczyk, czyli słodyszek rzepakowiec - potocznie zwany ‘przecinkiem’.
• W upalny majowy dzień na polach da się słyszeć śpiew pokrzewki cierniówki, która w krzakach tarniny złożyła już 4-5 jaj.
• Kiedy samiec przepiórki o świcie lub przed zachodem słońca nawołuje rytmicznym ‘pit pi lit’, samiczka ściele gniazdko w płytkim dołku pod osłoną roślin.
• Pod koniec miesiąca złoży tam nawet do 20 kremowo żółtych w czarne kropki i brązowe plamy jaj.
• Kończą się toki dropia i zaczyna 4. tygodniowe wysiadywanie jaj.

ŁĄKA

• Trawy na łąkach niskie jeszcze w kwietniu, w maju wytworzyły już masę świeżych liści, strzelają w źdźbła i kłoszą się.
• Niektóre z traw zaczynają nawet kwitnąć.
• Podczas spacerów spotykamy kwitnące wiechliny - łąkową i zwyczajną, kupkówkę i wyczyńca łąkowego.
• Na suchych łąkach zakwitają kostrzewy owcze, tomki wonne, stokłosy miękkie i życice trwałe.
• Na mokrych z kolei podrastają wysokie turzyce, które rozpoczną kwitnienie.
• Bujna trawa mieni się różnobarwnymi kwiatami - łąki suche z przeważającym mniszkiem lekarskim, z gdzieniegdzie przekwitłymi już koszyczkami i delikatnymi kulami białego puchu, łąki mokre - z różowymi firletkami.
• Przybywa polakierowanych jaskrów, wstęg niezapominajek błotnych, kwitnących na czerwono kiści szczawiu, rozpierzchłych liliowych dzwonów i cudnej koniczyny.
• Wśród roślin uwijają się motyle, pszczoły i trzmiele.
• Na liściach licznie żerują gąsienice.
• W miejscach suchych kwitnie trwała i luźnokępkowa trawa - owsica omszona, trawa zwartokępkowa - kostrzewa owcza, czy trawa o wysokich skąpo ulistnionych pędach - stokłosa miękka.
• W pełni kwitnienia jest niska tomka wonna, zawierająca pachnącą kumarynę - stąd charakterystyczny zapach siana.
• Na łąkach kwaśnych kwitnie wiele turzyc i wąskolistnych wełnianek.
• Kwitnie obficie mniszek lekarski, smółka pospolita i złote jaskry.
• Na łąkach wilgotnych, zwłaszcza nad strumieniami, brzegami wód i rowów zakwitają na niebiesko niezapominajki błotne, w gęstych chropowatych liściach - fioletowe i purpurowe kwiaty żywokostu lekarskiego - byliny o wartościach leczniczych.
• Na pastwiskach, piaskach i ugorach masowo kwitną liliowe dzwonki, koniczyny łąkowe, białoróżowe i białe oraz drobniejsze gwiazdnice trawiaste i rogownice pospolite.
• Rozwijają się kwiaty kosaćców, fioletowo niebieskie kwiaty szałwii, zakwitają baldaszki aromatycznego kminku.
• Do połowy czerwca lot odbywa pierwsze pokolenie motyla - pazia królowej, najładniejszego z motyli krajowych.
• Jest on żółty w czarne plamy i żyłki, z niebieskimi regularnymi plamami na tylnych skrzydłach i czerwonym oczkiem.
• Pliszka żółta składa jaja w liczbie 5-6 - żółtych w szare okółki, samiczka świerszczaka - 5-6 zielonkawych w rdzawe plamki.
• Zjawiają się pierwsze derkacze - duże ptaki do 26 cm długości, śpiewające ‘derr derr’ w okresie godowym i tylko samczym głosem.

TORFOWISKO

• Na torfowiskach szuwarowo-turzycowych jeszcze w maju brodzi się w wodzie.
• Turzyce jednak kwitną okazale, kwitnie też sitowie leśne o silnie rozpierzchłych kwiatostanach i szerokich liściach.
• Idealnie widać też wysmukłe pędy skrzypu bagiennego.
• Pojawiają się pierwsze kwiatki, jak delikatne i białe przytulie błotne, żółte bazie tojeści bukietowej i niebieskie niezapominajki błotne.
• Zakwitają barwne kwiaty - płomiennik, czy bladożółty jaskier jadowity.
• Zakwita rzadka wierzba - laurowa, a z wierzb już przekwitłych - łozy, uszatej albo rokity - zaczyna sypać się puch roznoszący nasiona.
• Na torfowiskach wysokich zakwitają borówki bagienne, zwane pijanicami lub łochyniami.
• Unosi się odurzający zapach bagna zwyczajnego - sporego krzewu wyrastającego do 1,5 m wysokości.
• Słychać chóry żabie i ptasie.
• U niektórych ptaków trwają jeszcze toki.
• Od maja można wypatrywać czerwono purpurowych lub różowych kwiatów gnidosza błotnego, mięsistych ułożonych w różyczkę tłustoszów pospolitych, czy orzęsionych białych kwiatów bobrka trójlistnego.
• Rdzawy odcień przy dużej ilości kuklika zwyczajnego zabarwia mokre łąki.
• W gnieździe wodnika znajdziemy 6-12 kremowo żółtych w ciemne plamki jaj.
• Pod koniec maja wyklują się z nich pokryte czarnym i gęstym puchem pisklęta, z białym dziobem i czarną plamą na głowie.
• Beczenie bekasa kszyka rozlegać się będzie w pogodne wieczory, trwać będą toki bekasa dubelta.

Wystarczy wybrać tylko porę dnia. Wczesny świt lub zmierzchający wieczór. Na spacer z psem, na spacer za rękę, na spacer po dobre myśli.