Podczas ferii zimowych warto pokazać dzieciom, że przyroda wcale nie zamarła. W każdy wolny czas najzwyklejszy spacer poza granicami miast daje o wiele szerszą perspektywę.
WODA
- Tatarak, pałki wodne, trzcina, wielkie szuwarowe turzyce i inne rośliny przybrzeżne w mulistym dnie zachowały żywe kłącza, i rozłogi.
- Niektóre z nich zimują, szeleszcząc jedynie obeschniętymi liśćmi i źdźbłami.
- Rośliny o pływających liściach również głęboko w zbiornikach kryją swoje potężne kłącza.
- W stawach, które zamarzają w zimie do samego dna, rośliny takie nie występują.
- Z kolei w zbiornikach, gdzie woda nie zamarza, rośliny pływające lub żyjące pod wodą, ale nie związane z dnem - trwają w postaci zimujących pączków albo całych pędów.
- Zimą zdecydowana większość zbiorników wodnych pokryta jest lodem.
- W dużych akwenach, gdzie lód nie sięga dna, świat zwierzęcy całkowicie nie zamiera.
- Najbardziej żywotne są ryby, które w trakcie zimowych tygodni odbywają tarło.
- Nad zamarzniętymi wodami licznie występuje również ptactwo, które albo zimuje w kraju, albo odbywa swoje przeloty.
- W grudniu kończy się okres tarła łososia, troci, pstrąga strumieniowego i sielawy.
- W styczniu w niektórych rzekach trwa jeszcze tarło pstrąga źródlanego.
- Do końca lutego odbywa się tarło miętusa, a rozpoczyna pstrąga tęczowego i szczupaka.
- Najcudowniejszą ozdobą nad zamarzniętymi strumykami przez całą zimową porę stanowią zimorodki, niewielkie rybożerne ptaki.
- Już w lutym powróci do nas z zachodu łabędź niemy, chociaż zdarzają się osobniki pozostające w kraju przez zimę.
- Gniazda łabędzi niemych budowane są przez samicę i samca, który de facto staje się szczególnie wojowniczo nastawiony do obrony zajętego miejsca.
- Gniazda zakładane są przez ptaki w trudno dostępnych i osłoniętych punktach, nad wodami, bardzo często na wysepkach.
- W lutym nie jest rzadkością głośne gęganie gęsi gęgaw, które w długich kluczach powracają do ojczyzny.
- Dostrzeżemy również przeloty skandynawskich gęsi zbożowych.
- Pod koniec zimy przylecą też kormorany.
GÓRY
- Zima w górskich krainach trwa znacznie dłużej niż na niżu.
- Pokrywa śnieżna jest o wiele grubsza.
- Praktycznie nie spotyka się zwierząt, gdyż spoczywają w zimowym śnie.
- Dopiero pod koniec zimy, w lutym, kiedy słońce mocniej przygrzeje - na śniegu pojawią się owady, tworząc tzw. faunę naśnieżną.
- W jaskiniach Pienin i podgórza można spotkać zimującego nietoperza - podkowca małego, z naroślą na nosie w kształcie swoistej podkowy.
- Niedźwiedzie z kolei w grudniu zapadły w sen, w wyścielonych mchami i gałązkami rozpadlinach skalnych, by w okolicy stycznia wydać na świat 2-4 młodych.
Wyprawy zimowe nad jeziora i rzeki oraz w pasma górskie to przede wszystkim oddech świeżego powietrza, i próba wyciszenia tempa ludzkiego życia. Może się to udać, jeśli naprawdę będziemy chcieć.